Yahudilikte (Musevilikte) Kadın ve Örtünme
Yahudilikte örtünün
farz oluşu ve Yahudi kadınlarının örtünmesi, gerçeği arayan ve dini/tarihi
metinleri araştıran herkesin kolayca görebileceği kadar açık ve ortadadır.
Hatta herkes az bir araştırma ile Yahudi toplumunun örtünme hakkındaki
titizliğini ve bu hükmün dini köklerini kolayca algılayabilir.
Eğer zamanımızda bazı
Yahudi kadınlarının örtüye tam olarak riayet ettikleri ve başörtüsü
kullandıkları görülüyorsa bu Yahudi toplumundaki örtü hükmünün önemini
göstermektedir. Will Durant Yahudi toplumunun örtü hakkındaki titizliği
hakkında şöyle söylemektedir:
“Yahudi toplumunun
katı ve kaba tutumu sahip oldukları aşırı yaşam gücünden kaynaklanıyordu.
Yahudilerin uzlete çekilmesinin sebebi ise sakınganlıklarıydı. Onlar sertliğe
ve kargaşalığa meyilli bir toplumdu. Bu hassasiyetleri de hiç şüphesiz yakın doğuda
büyük bir hazineyi yadigar bırakmalarına sebep olmuştur. ”[1]
Üstat el-Gaffar ise
“İslam’dan önce örtü” başlığı altında şöyle demektedir. Eskiden beri antik doğu
topluluklarında örtü yaygın bir adet idi ve bugüne kadar da devam etmiştir.
Semavi dinlerde örtünün farzlığı tartışılmaz bir gerçektir. Eski Ahid’de
(Tevrat’ta) hicab hakkında bir çok ayetler vardır. Hz. Mesih de Yeni Ahid’i
(İncil’i) getirdiğinde bunu onaylamıştır. Tevrat ve İncil’de yer alan bir çok
ayet o dönemdeki kadınların örtündüğünü göstermektedir. Yabancı erkeklerin
kendilerini görmemesi için örtü kullandıklarını bildirmektedir. ”[2]
Mukaddes Tevrat
Kitabı’nda Örtü
Şüphesiz Yahudi
kadınlarının tarihin çeşitli dönemlerinde riayet ettikleri örtü olayının
köklerini, onların dini metinlerinde aramak gerekir. Çünkü tarih boyunca devam
eden ve tahriften uzak kalan dini hükümler bizlere mukaddes dini kitaplarda
örtünün önemle emredildiğini göstermektedir.
Yahudilerin mukaddes
kitabı Tevrat bir çok yerde açık veya örtülü bir şekilde kadının örtünmesi ve
benzeri konuları önemle tekit etmiş, bazı ayetlerde çarşaf ve yüzü örten peçe
gibi tabirleri kullanmıştır. Bu tabirlerin kullanılması da o dönemdeki Yahudi
kadınlarının örtünmesinin niteliğini göstermektedir.
Şimdi bunlardan
bazısına kısaca bir işaret edelim:
Yabancı Erkek
Karşısında Tam Örtünmek
Tevrat’ta Tekvin
Seferinde şöyle okumaktayız:
“”Ve Rebeka gözlerini
kaldırıp İshak’ı görünce deveden indi ve köleye şöyle dedi: “Bizi karşılamak
için tarlada yürüyen bu adam kimdir?” Ve köle, “Efendimdir” dedi. Ve Rebeka
peçesini alıp örtündü. ”[3]
Kadın ve Erkeğin
Birbirine Benzememesi Gerektiği
Bu konuda da Tevrat’ta
şöyle yer almıştır:
“Kadının üzerinde erkek
esvabı olmayacak ve erkek kadın esvabı giymeyecek; çünkü bu şeyleri yapan
herkes Allah’ın, Rabb’in mekruhudur.”[4]
Kadın ve Kızların
Süslenip İşve Yapması Karşısında Azabın İnişi
Bu konuda Tevrat’ta
şöyle okumaktayız:
“Ve Rab dedi: Madem ki
Sion kızları kibirlidir ve boyunlarını ileri uzatarak göz edip yürüyorlar,
gezerken kırıtarak gidiyorlar ve ayaklarının halkalarını çıngırdatıyorlar,
bundan ötürü Rab Sion kızlarının tepesini kel ile vuracak ve Rab onların gizli
yerlerini açacak. Ayak halkalarının güzelliğini, fileleri, mehçeleri, küpeleri
ve bilezikleri ve peçeleri, alın çatkılarını ve ayak zincirlerini ve bell
kemerlerini ve hoş koku şişelerini ve muskaları ve yüzükleri ve burun
halkalarını ve bayram esvaplarını ve örtüleri ve şalları ve keseleri, el aynalarını
ve gömlekleri ve baş sargılarını ve atkıları Rab o gün kaldırıp atacak ve vaki
olacak ki hoş koku yerine pis koku ve bel kemeri yerine ip, ve saç lülesi
yerine saçsız baş, ve süslü esvap yerine çuldan gömlek, güzellik yerine
dağlanmak olacak. Erkeklerin kılıçla ve yiğitlerin cenkte düşecekler ve Sionun
kapıları ah çekip yas tutacaklar ve kimsesiz kalıp toprakta oturacak. ”[5]
Aldatıcı ve Yabancı
Kadınlardan Sakınma
“Süleyman Nebi
meselleri” kitabında şöyle yer almıştır: “Oğlum, babanın emrini koru ve ananın
öğrettiğini bırakma; onları daima kendi yüreğin üzerine bağla, onları boynuna
tak. Yürüdüğün zaman sana yol gösterecek, yattığın zaman üzerine bekçilik
edecek ve uyandığın zaman seninle söyleşecek. Çünkü seni kadından, ecnebi
kadının yaltaklanan dilinden korumak için emir bir çırağdır ve şeriat nurdur;
ve terbiye azarlamaları hayat yoludur. Onun güzelliğine yüreğinden arzu çekme
ve seni kirpikleri ile yakalamasın. Çünkü fahişenin yüzünden insan bir parça
ekmeğe muhtaç olur ve zina eden kadın değerli canı avlar. ”[6]
Başka bir yerde ise
şöyle yer almıştır:
“Oğlum, sözlerimi tut
ve emirlerimi yanında sakla. Emirlerimi tut ve yaşa; ve öğrettiğimi gözünün
bebeği gibi koru. Onları parmaklarına bağla; onları yüreğinin levhası üzerine
yaz. Kendini yabancı kadından, sözler ile yaltaklanan ecnebi kadından kurtarmak
için, hikmete: sen kardeşimsin, de; ve anlayışı akraba diye çağır. Çünkü evimin
penceresinde, kafesimden baktım; anlayışı eksiksiz bir genci bön adamlar
arasında gördüm, gençler arasında fark ettim. Alaca karanlıkta, günün
akşamında, gece ortası onda, karanlıkta, o kadının köşesine yakın sokaktan
geçiyordu ve onun evinin yolunda yürüyordu. ”[7]
Dokunmaktan Nehyetmek
(Yasaklamak)
Tevrat’ta Rut
Kitabında Moab diyarından Naomi ile dönen Moab kızı hakkında şöyle demektedir:
“Ve Boaz Rut’a dedi:
İşitiyor musun kızım? Başak devşirmek için başka tarlaya gitme ve buradan da
ayrılma, ve burada bizim kızlarla beraber kal. Gözlerin orakçıların biçtikleri
tarlada olsun ve onların ardınca yürü; sana ilişmesinler diye uşaklara emrettim
ya; susadığın zaman da kaplara git ve uşakların çektikleri sudan iç. ”[8]
Yahudi Kadınlarının
Örtünme Sınırı ve Niteliği
Tevrat açık bir
şekilde çarşaf ve kadınların yüzünü örttükleri peçeden söz etmektedir. Bu da o
dönemdeki Yahudi kadınlarının örtünme niteliğini göstermektedir. Nitekim Tevrat
kitabında şöyle yer almıştır:
“Ve dedi: üzerimde
olan örtüyü getir ve onu tut; ve kadın onu tuttu; ve altı ölçek arpa ölçüp
kadına yükletti; ve şehre gitti. ”[9]
Yahudi gelinleri
hakkında ise şöyle okumaktayız:
“Ve üzerinden dulluk
esvabını çıkardı, peçesiyle örtündü ve Timnat yolu üzerinde olan Enaim
kapısında sarınıp oturdu; çünkü Şela’nın büyüyüp kendisinin ona eş olarak
verilmediğini gördü. ”[10]
Nebi İşaya Kitabında
ise şöyle yer almıştır:
“Ey sen ere varmamış
Babil kızı, aşağı inde toprakta otur; ey Kildaniler kızı, taht yok, yere otur;
çünkü sana nazik ve nazlı demeyecekler. İki değirmen taşı al da un öğüt; peçeni
aç, eteği kaldır, baldırı aç, ırmaklardan geç. Çıplaklığın açılacak, evet
ayıbın görülecek, ben öç alacağım ve kimseyi esirgemeyeceğim. ”[11]
Süleyman’ın “Neşideler
Neşidesi” kitabında ise şöyle okumaktayız:
“Ah ne güzelsin
sevgilim,
Ah sen ne güzelsin,
Peçen arkasındaki
gözlerin güvercinler,
Gilead dağının
yamaçlarında yatan
Keçi sürüsü
gibidir saçın. ”[12]
Saçların Örtünmesinin
Farz Oluşu
Tevrat’ta Sayılar
Seferi’nde şöyle yer almıştır:
“Ve kahin kadını
Rabb’in önünde durduracak; ve kadının başını açacak; ve onun avuçlarına, anılma
ekmek takdimesidir; ve lanet getiren acılık suyu kahinin elinde olacak. ”[13]
Bu ayet Talmud
kitabının tefsiri esasınca saçların örtünmesinin farz olduğuna delalet
etmektedir. Bu konu ileride ayrıntılı olarak açıklanacaktır.
Talmut Kitabında Örtü
Talmut Yahudilerin
hayatını düzenleyen çok önemli bir fıkıh kitabıdır. Will Durant bu kitabın bu
dindeki önemli yeri hakkında şöyle demektedir:
“1400 yıl boyunca
Talmut kitabı Yahudilerin eğitim ve öğretiminde esas alınan bir kitaptı. Her
İbranice bilen öğrenci 7 yıl boyunca her gün yedi saat bu kitabı inceleme
deryasına gömülüyor ve yüksek sesle okuyordu. Böylece kulak ve gözleriyle
ezberliyordu. ”[14]
Yahudi toplumunun bu
önemli fıkhi kitabında kadının yaratılış şekli ve kadının Adem’in kaburga
kemiğinden yaratıldığının sebebi hakkında şu açıklama yer almıştır:
“Ben, kadını hafif
meşrepli olmasın ve kibirden başını yüksekte tutmasın diye Adem’in başından
yaratmadım. Çok araştırmasın diye de gözlerinden yaratmadım. Gizlice kulak
vermesin ve laf taşımasın diye de kulağından yaratmadım. Geveze ve konuşkan
olmasın diye de ağzından yaratmadım. Haset etmesin diye de kalbinden
yaratmadım. Eli boş şeylere uzanmasın diye de elinden yaratmadım. Boş yere
gezmesin diye de ayaklarından yaratmadım. Ben kadını Adem’in bedeninden sürekli
örtülü ve gizli olan bir parçasından yarattım ki her zaman örtülü ve iffetli
kalsın.”[15]
Yukarıdaki sözlerden
anlaşıldığı üzere kadının yaratılışında örtü ve hicap temel alınmış ve hayatı
boyunca bu ilkeye riayet etmesi öngörülmüştür.
Will Durant Talmut’ta
yer alan örtü ile ilgili katı hükümleri “Talmut” başlığı altında
incelemiştir bunları beş bölüm halinde sunmak istiyoruz:
1- Yabancı
erkekler karşısında saçları örtmenin gereği
Eğer kadınlardan biri
Yahudi kanunlarını çiğnemek istiyorsa, örneğin başında hiçbir şey olmaksızın
insanların arasına çıkıyor veya sokak başlarında insanların gelip geçtiği
yerlerde oturup örgü örüyordu veya her sınıftan insanlarla dertleşiyordu veya o
kadar yüksek sesle konuşuyordu ki evinde konuşsa dahi komşusu duyuyordu. Bu
taktirde de erkek hiçbir mehir vermeksizin onu boşayabilme hakkına sahipti.
”[16]
2- Kadının
Susması ve her türlü makyajdan kaçınması gerektiği hususunda
Will Durant bu
konuda da şöyle diyor:
“Kadınların fazla
konuşmasına üzülüyor ve şöyle diyorlardı: “Gökten dokuz ölçek söz indi de
kadınlar dokuzunu erkekler ise sadece birini aldı. ” Kadınların gizli ilimleri
öğrenmesini, allık ve sürme kullanmasını kınıyorlardı. Erkeğin karısının giyimi
için cömert davranması gerektiğine inanıyorlardı. Bundan maksatları kadının
yabancılara değil sadece eşine süslenmesiydi. ”[17]
3- Yabancı erkeklere
bakmaktan sakınmak
Will Durant bu konuda
da şöyle diyor: “Yahve (Yehova) evli olan bir kadına şöyle diyordu: “Gözlerin
sadece eşinde olsun ve o sana hükmedecektir. ”[18]
4- Tahrik edici her
şeyden sakınmanın gereği
Will Durant bu konuda
ise şöyle yazmaktadır:
“Yahudilerin tüm
hayatının temeli diyanet ve karşılıklı ilişkilere dayandığı için bu kavmin
ilahi alimleri de tüm kemal ve fesahatini evlilik kurumuna tahsis etmişlerdir.
İnsanın cinsel ilişkilerdeki ihtirasını kınamamışlardır. Lakin gücünden
korktukları için kontrol altına alma hususunda çok çaba sarf etmişlerdir. Bu
yüzden bazıları meniyi azaltmak için ekmeğin bir miktar tuzla birlikte
yenilmesini emretmişlerdir. Bazıları ise cinsel vesveselerden kurtulması için
Tevrat’ı okumakla birlikte sürekli çalışılmasını söylemişlerdir. Eğer bu yolla
bir sonuç alamıyorsa erkek tanınmayan bir yere gitmeli, siyah elbiselere
bürünmeli ve kalbi arzularını yenmelidir. Ama açık bir şekilde ümmetinin adını
kirletmemelidir. İnsan nefsi ihtirasa boğan her şeyden sakınmalıdır. Fazla
konuşmamalı ve yol giderken asla bir kadının, hatta kendi karısının ardından
yürümemelidir. Erkeğin yırtıcı aslanın ardı sıra gitmesi, bir kadının ardı sıra
gitmesinden daha iyidir. Burada Yahudi alimlerinin tatlı mizah severliği
kendilerinden nakledilen hikayelerde de göze çarpmaktadır. Yahudi alimlerinden
biri olan Roughen, kadın çantaları satarken kadınlardan birinin vesvesesine
kapıldı. Kadına oradan çıkmak istediğini ve biran önce döneceğini söyledi, ama
geri döneceğine evin damına gidip kendini aşağıya attı. Yere çakılmadan iyilik
kahramanı Eliyyahu tarafından havada tutuldu ve Eliyyahu, kendisini kurtarmak
amacıyla 150 fersahlık yol yürümek zorunda bıraktığı için onu kınadı. [19]
5- Namahreme bakmaktan
sakınmak
Will Durant bu konuda
şöyle diyor:
“Yahudi alimlerinden
bazısı Hz. İsa’nın şu sözünü tasdik ediyorlardı: “İnsan göz yoluyla da zina
eder. ” Bazıları bundan da öteye giderek kadının küçük bir parmağına bile
bakanın kalben günah işlediğini söylemişlerdir. ” [20]
Talmut kitabının
özetinde örtü ve bunun ile ilgili katı kurallar hakkında şöyle yazmaktadır :
“Kadın çirkin davranıyorsa erkek mehir ödemeksizin onu boşama hakkına sahiptir.
Aşağıda davranışlarına işaret edilen kadınlarla evlenmek doğru değildir ve bu
kadınların mehir hakkı yoktur:
Yahudi dininin
kanunlarına riayet etmeyen, örneğin başı açık olarak yabancı erkekler arasına
giden, sokak ve pazar yerlerinde örgü ören, erkekler ile kırıtarak konuşan,
kocasının yanında valideynine söven, kendi evinde komşusunun duyacağı şekilde
evlilik ile ilgili şeyler konuşan ve söylediği her şeyi komşular tarafından
duyulan kadınlar. . . ”[21]
Yahudilik açısından
örtünün sınırları hakkında İngilizce metninden tercüme edilen Talmut’un şu
bölümüne dikkat edin:
“Soru: Kadının başı
açık bir şekilde evden çıkması hususunda bir engel yok mudur? Oysa Tevrat şöyle
demektedir: “Ve kahin kadını Rabb’in önünde durduracak, ve kadının başını
açacak ve onun avuçlarına, anılma ekmek takdimesidir; ve lanet getiren acılık
suyu kahinin elinde olacak. ”[22] Hakeza Rabbani medreselerde İsrail
oğullarının kızlarının başlarında örtü olmaksızın dışarı çıkmamaları
söyleniyordu.
Cevap: Tevrat
açısından kadınların başlarına koydukları çiçekten taç bile yeterlidir. Ama
Yahudilerin pratik sireti esasınca kadınların başlarına koydukları ve saçlarını
tümüyle örttükleri bu çiçekten taç ile evden çıkmaları bile yasaktır. Rabbi
Asi, Rabbi Yuhanan’dan rivayet ettiğine göre kadın başında saçlarını örten taç
olduğu halde evinden çıkacak olursa örtü yasasına aykırı davranmış olmaz. Bu
rivayet esasınca Rabbi Zera bu hükmün nereye ait olduğunu söz konusu etti. Eğer
söylendiği gibi Yahudilik bunu dışarıya özgü kılmışsa evin içinde hüküm nedir?
Eğer evin içinde de aynı hüküm geçerliyse siz İbrahim’in kızlarından birini
eşinin yanında dahi tutamazsınız![23] Ebaya ve ihtimalen Kehana buna şöyle
cevap vermişlerdir: “Kadın genel değil, çok özel bir yoldan dahi başkasının
evine girdiği takdirde örtüye riayet etmek zorundadır. [24]
Yahudi Kadınlarının
Pratik Tutumu
Her ne kadar zamanla
bir dinin adap ve farklı alandaki etkileri şartlar ve çeşitli nedenlerden
dolayı değişiklik geçirse ya da uygulama açısından farklılıklar ortaya çıksa da
o dine mensup olanların tutumu bir amelin o dindeki yasallığının en açık
delilidir.
Dolayısıyla Yahudi
kadınları arasında örtünün yaygın olduğu gerçeğini hiç kimse inkar edemez.
Hatta Yahudi kavmindeki kadınlar arasında örtünme konusu tarihçiler ve
bilginler arasında da o kadar yaygındır ki Yahudiler ile ilişkide bulunan
kavimler arasındaki örtüyü de Yahudi kavminin bir yansıması ve etkilenmesi
olarak kabul etmişlerdir.
Tarihçiler sadece
Yahudi kadınları arasında yaygın bir adet olan örtünmeyi değil, bu konudaki
sayısız katı tutumlarını da açıklamışlardır. Konuyu inceleyen yazarlardan biri
şöyle yazmaktadır: “Gerçi Araplar arasında örtünme yaygın bir adet değildi,
bunu İslam getirdi, ama Arap olmayan milletler arasında örtünme çok yaygındı.
İran’da, Yahudiler arasında ve hatta Yahudilerden etkilenen milletler arasında
örtünme konusu yaygındı. Hatta bu kavimlerdeki kadınlar yüzlerini ve ellerini
bile örtüyorlardı. Hatta bazı milletlerde kadının örtünmesinden çok, kadının
gizletilmesi konusu tartışılıyordu. Bu düşünce çok katı bir kural haline
getirilmişti. [25]
Çıplaklığı, kadınların
süslenmesini ve makyajını büyük bir çekicilik ile nakleden ve bunun doğal bir
olay olduğunu göstermeye çalışan Will Durant bu konuda şöyle diyor: “Orta çağ
boyunca Yahudiler eşlerini güzel elbiseler ile süslüyorlardı. Ama başı açık bir
şekilde erkekler arasına gitmesine izin vermiyorlardı. Başını açan kadınların
boşanması gerektiğini söylüyorlardı. Yahudi birisinin karşısında saçları açık
oturan bir kadının yanında asla Allah’ın dergahına dua etmemesi gerektiğini
ifade ediyorlardı. ”[26]
Will Durant Yahudi
erkeklerinin ahlaki ve kültürel durumu hakkında da şöyle söylemektedir: “Birden
fazla evlenme olduğu halde Yahudiler bu konuda hata etmemeye çalışıyorlardı.
Kadınları örtülü bakireler, çalışkan eşler, doğurgan anneler ve emin
kadınlardı. Çok çabuk evlendikleri için de kötülüğe çok az bulaşıyorlardı.
”[27]
Yahudi Kadınlarının
Tutumunda Örtünün Niteliği
Talmut kitabında da
gördüğünüz gibi sadece kadının başının örtülmesi emredilmiş, ama nasıl
örtülmesi gerektiği hususunda bilgi verilmemiştir. Bu yüzden sadece başın
örtülmesi veya bir taç ile kapatılması yeterli görülmüştür. Ama Yahudilerin
pratik sireti bunu beğenmemiş, kadınların hatta evinden dışarı çıkmadan
özel bir geçitle başka eve gidebildiği durumda dahi başını çarşaf veya
benzeri bir örtüyle örtmesi gerektiğini vurgulamaktadır.
Will Durant Yahudi
kadınlarının pratik tutumunu başka bir boyutunu ise şöyle belirtmektedir: “Eski
Yahudi tapınağında kadınlar için üst katta veya erkeklerin arkasında bir yer
ayrılmıştı. Kadınların güzelliği hakkında söylenen şiirleri Talmut her ne kadar
caiz bilse de Yahudi toplumu kötü görüyorlardı. Kadınla erkek arasında görüşme
sadece yazışmalarla oluyordu. Kadınlar açıkça konuşamıyor, hatta kadın eşiyle
bile halkın gözleri önünde sohbet edemiyordu. Dans sadece kadın kadına veya
erkek erkeğe olduğu taktirde caizdi. Kızları okula göndermiyorlar, az bir ilim
öğrenmeyi bile tehlikeli sayıyorlardı. Buna rağmen kadınlar için özel eğitim
yerleri de vardı. Yahudi tarihinde bir çok kadın Hz. Musa’nın kanunları
hakkında halka hitap etmiş, ama bazı hususlarda perde arkasından konuşmak
zorunda kalmıştır. ”[28]
Bazı yazarlar Şuayb’ın
kızlarının Hz. Musa’ya babalarının yanına götürmek için kılavuzluk ettiklerinde
Hz. Musa’nın onlardan arkadan gelmelerini istemesini ve Hz. İbrahim’in eşini
yabancılardan gizlemek için sandığa koymasını, Hz. Musa’nın dininde de örtünün
farz olduğuna delil saymışlar ve Yahudi kadınlarının örtünmesinin de buna
dayandığını söylemişlerdir. ”[29]
Hicaz alimlerinden
olan Şeyh Bicani’nin kendi kitabında naklettiği şu rivayet de Yahudilerin
pratik hayatının bir boyutunu gözler önüne sermektedir: “Bir gün Aişe
kadınlardan uygunsuz hareketler görünce şöyle dedi: Eğer Peygamber (s.a.a)
bugün bizim kadınlardan gördüklerimizi görseydi şüphesiz onların camiye
gitmelerini yasaklardı. Nitekim İsrail oğulları da kadınlarına böyle
yapmışlardır. ”[30]
[1] - a.g.e, c.1
s. 595
[2] - Abdurresul
Abdulhasan el-Gaffar, el-Meret’ul Muasıra, 3. baskı s. 40
[3] - Tekvin
Seferi , 24. bab, 64 ve 65. ayetler. İran Yahudilerinin dini önderi Haham
Orwell Davudi, Yahudi şeriatında örtünün farz oluşunun delilinin bu ayetler
olduğunu ifade etmektedir.
[4] - Tevrat,
Tesniye Seferi, 22. bab, 5. ayet
[5] - Tevrat,
İşaya Nebi Kitabı 3. bab 16-26. ayetler
[6] - Tevrat,
Nebi Süleyman’ın Meselleri kitabı, 6. bab, 20-26. ayetler.
[7] - Tevrat,
Nebi Süleyman Meselleri kitabı 7. bab, 1-9. ayetler.
[8] - Tevrat, Ruk
Kitabı, 2. bab, 8-9. ayetler.
[9] - A.g.e. 3.
bab, 15. ayet
[10] - Tevrat,
Tekvin Seferi, 38. bab, 14-15. ayetler
[11] - Tevrat,
Nebi İşaya Kitabı, 47. bab, 1-3. ayetler
[12] - Tevrat,
Süleyman’ın Neşideler Neşidesi Kitabı, 4. bab, 1. ayet
[13] - Tevrat,
Sayılar Seferi, 5. bab, 18. ayet
[14] - Will
Durant, Medeniyet Tarihi, c. 12, s. 34
[15] - Dr. Rab
Emakuhen, Talmut’tan seçmeler, Emir Feridun Gorgani’nin tercümesi, s. 178
[16] - Will
Durant, Medeniyet Tarihi, c. 12, s. 30
[17] - a.g.e., s.
31
[18] - a.g.e., c.
1, s. 492
[19] - a.g.e., c.
12, s. 28
[20] - a.g.e., s.
30
[21] - Rab
Emakuhen, Goncine-i ez Talmud, s. 186, Nişnakturut, 6-7
[22] - Tevrat,
sayılar seferi, 15. bab, 18. ayet
[23] - Zira bu
durumda kadınlar evde örtüye riayet edemedikleri için eşlerinden
ayrılacaklardır.
[24] - İngilizce
Talmut, Ketubut, s. 72, A
ve B
[25] -
Ebu’l-Kasım İştihardi, Hicab der İslam, s. 50
[26] - Will
Durant, Medeniyet Tarihi, c. 12, s. 42
[27] - a.g.e., s.
63
[28] - Will
Durant, Medeniyet Tarihi, c. 12, s. 66
[29] - Hikmet’ul
Hicab ve edillet-u Vucub’in Nikab, s. 252
[30] - Şeyh
Muhammed bin Salim Bicani, el-Mer’e, Mektebe’us Sekafe, Medine-i Münevvere s.
35
Hristiyanlık"ta
Kadın ve Örtünme
Hristiyanlık"ta
da diğer İbrahimi dinlerde olduğu gibi erkek egemenliği görülüyor, tabii bunu anlamak
için kendi kafanızda bir ideal düzen oluşturmanız gerekir, sizce cinsiyet
eşitliği nasıl olmalıdır ?
Öncelikle Kadın erkek
eşitliğinden bahseden meşhur ayetlerini verelim Hristiyanların.
Galatyalılar 3.Bölüm
28 Artık ne Yahudi ne
Grek, ne köle ne özgür, ne erkek ne dişi ayrımı var. Hepiniz Mesih İsada
birsiniz.
Nedense eleştirmek
için tonlarca ayet olur, savunmak için 1 ya da 2 ayet olur Kuran ve
İncil"de, onlar üzerinden konuşurlar devamlı, mesela dinde zorlama yoktur
ayeti çok kullanışlıdır Müslümanlar için :lol: , Hristiyanlar"da da bu
ayet kullanışlı olmalı ki konuyu savunan tüm Hristiyan sitelerinde bu ayet
başrol oyuncusu :lol: .
Bir kere bu ayete göre
toplumu dizayn edemezsiniz, bu ayet İsa"nın karşısında bütün insanların
eşit mesafede olduğunu söylüyor, zaten Hristiyanlık"ta bedenin birliği
vardır Hristiyan olanlar tanrının oğulları ve kızlarıdırlar ve Mesih
İsa"da birdirler. Ancak bu ayet erkeğin, kadının, kölenin hal ve
hareketlerinin nasıl olması gerektiğini anlatmıyor. Başka ayetlerde de kölenin
efendisine bağlı olması gerektiği yazılı, hür-köle olarak telaffuz edilip bu
sınıflar tanınıyor. Kölelik kalktı mı diyelim bu ayete göre ? Tabii ki hayır...
Diğer ayetler bunu
anlatıyor.
1. Petrus 3.Bölüm http://incil.info/kitap/1.+Petrus/3 1-2 Bunun gibi, ey kadınlar, siz de
kocalarınıza bağımlı olun 3 Süsünüz örgülü saçlar, altın takılar, güzel
giysiler gibi dışla ilgili olmasın. 4 Gizli olan iç varlığınız, sakin ve
yumuşak bir ruhun solmayan güzelliğiyle süsünüz olsun. Bu, Tanrının gözünde çok
değerlidir. 5 Çünkü geçmişte umudunu Tanrıya bağlamış olan kutsal kadınlar da
kocalarına bağımlı olarak böyle süslenirlerdi. 6 Örneğin Sara İbrahimi
"Efendim" diye çağırır, sözünü dinlerdi. İyilik eder, hiçbir
tehditten yılmazsanız, siz de Saranın çocukları olursunuz.
Kadınların kocalarına
bağlı olmasından kasıt nedir, bunu anlamak gerekir burada. Kadınların
kocalarına bağlı olmaları evliliklerine sadık olmaları mıdır yoksa erkeğin
yönetimini ve egemenliğini kabul etmeleri midir ? Devamında İbrahm"in eşi
Sara"yı örnek gösteriyor, Sara ""Efendim"" diyerek
hitap ediyor ve sözünü dinliyor İbrahim"in, yani efendisinin sözünü
dinleyen bir kadın imajı çizilmiş, 2000 sene öncesinin yasasına uygun görülüyor
zaten.
1. Timoteos 2.Bölüm http://incil.info/kitap/1.+Timoteos/2 9-10 Kadınların da saç örgüleriyle,
altınlarla, incilerle ya da pahalı giysilerle değil, sade giyimle, edepli ve ölçülü
tutumla, Tanrı yolunda yürüdüklerini ileri süren kadınlara yaraşır biçimde, iyi
işlerle süslenmelerini isterim. 11 Kadın sükûnet ve tam bir uysallık içinde
öğrensin. 12 Kadının öğretmesine, erkeğe egemen olmasına izin vermiyorum; sakin
olsun. 13-14 Çünkü önce Adem, sonra Havva yaratıldı; aldatılan da Adem değildi,
kadın aldatılıp suç işledi. 15 Ama doğum yapıp kurtulacaktır; yeter ki,
sağduyuyla iman, sevgi ve kutsallıkta yaşasın.
Kadınların
süslenmelerine yine karşı çıkılmış, kadın sessiz ve uysal bir biçimde
öğrensinden kasıt erkeğin öğrettiğidir burada, çünkü ""Kadının
öğretmesine erkeğe egemen olmasına"" izin verilmiyor.
Titus 2.Bölüm http://incil.info/kitap/Titus/2 2 Yaşlı erkeklere ölçülü, ağırbaşlı,
sağduyulu olmalarını buyur. İmanda, sevgide ve sabırda sağlam olsunlar. 3 Aynı
şekilde yaşlı kadınlar saygın bir yaşam sürmeli. İftiracı, şaraba tutsak
olmamalı; iyi olanı öğretmeli. 4-5 Öyle ki genç kadınları, kocalarını ve
çocuklarını seven, sağduyulu, temiz yürekli, iyi birer ev kadını ve kocalarına
bağımlı olmak üzere eğitebilsinler.
Yaşlı kadınların genç
kadınları eğitmelerinden söz edilmiş, sırf eleştirmek için bu tip bir şeyi
eleştirmek istemem benim için önemli olan ""İnsan hakları
beyannamesinin"" ilk iki maddesindeki mesajdır. Kadınların hayatına
karışmak yoğun bir şekilde görülüyor;
-Süslenmesinler
-Kocalarına bağımlı olsunlar, onların sözünü dinlesinler -Kocalarından
öğrensinler çünkü kocaların onlara egemendir ama kadının ""egemen
olmasına"" izin yoktur. -Hatta bunu ilerletip başka insanların(Yaşlı
kadından kasıt kızın annesi veya kaynanası olabilir :P ) kızın hayatına karışıp
bu maddeleri yaptırmasını da önerebiliyor.
Efesliler 5 http://incil.info/kitap/Efesliler/5 22 Ey kadınlar, Rabbe bağımlı olduğunuz gibi,
kocalarınıza bağımlı olun. 23 Çünkü Mesih bedenin kurtarıcısı olarak kilisenin
başı olduğu gibi, erkek de kadının başıdır. 24 Kilise Mesihe bağımlı olduğu
gibi, kadınlar da her durumda kocalarına bağımlı olsunlar.
Dikkatli okuyun
arkadaşlar, ""Rabbe bağımlı olduğunuz gibi"" ifadesi çok
önemli ve yukarıda bahsettiğim tüm maddeleri açıklıyor. Bir erkek bundan daha
yüksek bir hakimiyet kazanabilir mi ? Erkek tam anlamıyla kadının başı
olmuştur, ""Rabbe bağımlı olduğunuz gibi"" ifadesinden
sonra ""her durumda kocalarına bağımlı olsunlar"" ifadesi
var.
Her durum nedir, her
durum her durumdur===>>İçkidir, dayaktır, zorbalıktır, baskıdır, veya
bunlar olmasın kadını devamlı kendi emirlerine göre kontrol etmek(gerçi bu
diğer ayetlerde de var) ve hayatını kutuya çevirmektir.
Bildiğiniz üzere
Hristiyanlık"ta boşanmak haramdır, e boşanmak yok ama erkeğe hakimiyet
vermişsin, erkek abartırsa bunu öneleyecek yasa da sunamamışsın kadın
""her durumda"" bağımlı olsun demişsin. Bu büyük bir açık.
Kadın için muazzam bir dezavantaj.
1. Korintliler 14 http://incil.info/kitap/1.+Korintliler/14 34 Kadınlar toplantılarınızda sessiz kalsın.
Konuşmalarına izin yoktur. Kutsal Yasanın da belirttiği gibi, uysal olsunlar.
35 Öğrenmek istedikleri bir şey varsa, evde kocalarına sorsunlar. Çünkü kadının
toplantı sırasında konuşması ayıptır.
:roll: Toplantıdan
kasıt kilise toplantısı mı yoksa her toplantı mı ? Bunu öğrenmeden yorum
yapamayacağım bu konuda. Öğrenir isem size haber veririm. 1.
Korintliler 11.Bölümhttp://incil.info/kitap/1.+Korintliler/11 3 Ama şunu da bilmenizi isterim: Her erkeğin başı Mesih, kadının başı
erkek, Mesihin başı da Tanrıdır. 4 Başına bir şey takıp dua ya da peygamberlik
eden her erkek, başını küçük düşürür. 5 Ama başı açık dua ya da peygamberlik
eden her kadın, başını küçük düşürür. Böylesinin, başı tıraş edilmiş bir
kadından farkı yoktur. 6 Kadın başını açarsa, saçını kestirsin. Ama kadının
saçını kestirmesi ya da tıraş etmesi ayıpsa, başını örtsün. 7 Erkek başını
örtmemeli; o, Tanrının benzeri ve yüceliğidir. Kadın da erkeğin yüceliğidir. 8
Çünkü erkek kadından değil, kadın erkekten yaratıldı. 9 Erkek kadın için değil,
kadın erkek için yaratıldı. 10 Bu nedenle ve melekler uğruna kadının başı
üzerinde yetkisi olmalıdır. 13 Siz kendiniz karar verin: Kadının açık başla
Tanrıya dua etmesi uygun mu? 14-15 Doğanın kendisi bile size erkeğin uzun saçlı
olmasının kendisini küçük düşürdüğünü, kadının uzun saçlı olmasının ise kendisini
yücelttiğini öğretmiyor mu? Çünkü saç kadına örtü olarak verilmiştir. 16 Bu
konuda çekişmek isteyen varsa, şunu bilsin ki, bizim ya da Tanrının
kiliselerinin böyle bir alışkanlığı yoktur.
Erkek kadının başıdır,
Kadın dua ederken başını örtmelidir, Başını açar ise saçını kestirmelidir, yani
o saç illa görünmeyecek, :D ne istiyorsun saçından, Kadın erkek için yaratıldı
diyerek özetlemiş sonunda. :clap:
Bu kadar ayetten sonra
erkeğe ""karına iyi davran"" demenin manası nedir ? Sonuçta
sen ""iyi davran"" tanımının içine yukarıdaki
yobazlıkları(bunlar sana göre yobazlık olmamış olduktan sonra, iyi davran demen
bana göre iyi davran demek değildir, kötü davran demektir) da almışsın.
Tanrı"nın
tapınağı olduğunuzu, Tanrı"nın Ruhu"nun sizde yaşadığını bilmiyor musunuz?=1.
Korintliler 3/16 Kim Tanrı"nın tapınağını yıkarsa, Tanrı da onu yıkacak.
Çünkü Tanrı"nın tapınağı kutsaldır ve o tapınak sizsiniz.=1. Korintliler
3/17
agnostik.org
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder